Fordjupningsemne

Som fordjupingsemne i norsk valde eg å finne meir ut reklame i eit historisk perspektiv. Eg har alltid vore interessert i reklame, og då særleg korleis reklamebyråa prøver å overtyde mottakarane. Fordi reklamen ofte har avgrensa mengde tid eller plass til overtyding, må dei ofte bruke sterke og effektive verkemiddel, men samstundes flette inn så mykje informasjon om det dei vil selje. Dermed kan reklamer ofte være kreative, men også provoserande og forvirrande. 

Reklame frå 1950-talet

For å gjere oppgåva relevant i norskfaget, ville eg finne ut korleis retorikken i reklamefilmar har endra seg, i eit historisk perspektiv. Reklamefilmane begynte å rulle over tv-skjermar allereie på slutten av 1940-åra, og er nå blitt ein av dei viktigaste kommunikasjonskanalane for reklameindustrien. Det skulle dermed bli morosamt å sjå korleis reklamefilmane har endre seg, frå starten og fram til i dag.

Det fyrste eg gjorde da eg skulle starte arbeidet med fordjupingsemnet, var å finne ut kva for reklamefilmar eg skulle ta utgangspunkt i. Valet var ganske enkelt, då eg fann ut at Coca Cola har vore med i reklamefilmindustrien heilt frå den begynte, samstundes inneheld reklamefilmane deira tydelege retoriske verdemiddel. Som svært mange i min ”TV-tittar-generasjon”, har eg eit forhold til dei Coca Colas reklamefilmar i nyare tid. Det var dermed fleire faktorar som gjorde at Coca Cola-reklamefilmar vart eit svært naturleg val. Eg valde dermed til slutt to Coca Cola-reklamefilmar, ein frå 1950-talet og ein som framleis blei sendt på TV i 2010.

Vidare måtte eg prøve setje reklamane i eit historisk perspektiv. Eg fann dermed fleire kjelder, og prøvde å få ein forståing i korleis reklameindustrien, og då særleg filmreklameindustrien hadde endra seg på perioden 1950-2010. Eg fann tre hovudfaktorar som har endra industrien: Teknologi, sosiale verdiar, og økonomi. Då eg hadde fått ein viss innsikt i det historiske perspektivet, måtte eg setje meg inn i verkemiddel og omgrep som ein finn i retorikken og filmverda. På den måten kunne fikk eg betre forståing av kva for ein effekt retoriske verkemiddel har, samt korleis dei nyttast.  

Mot slutten av fordjupingsemnet, måtte eg sette saman oppgåva og formulere ein problemstilling. For meg vart det svært naturleg å velje ein munnleg presentasjon, då det er mykje enklare å vise til verkemiddel ved å sjå delar av reklamefilmane, enn å måtte forklare alt med ord. Dermed måtte eg setje i gang med å lage ein PowerPoint-presentasjon, strukturere oppgåva og finne fram bitar av reklamefilmane eg kunne bruke til eksempel. Det siste eg gjorde var å lage ein disposisjon, kjeldeliste og øve på framsyninga.

Fordi eg valde ein munnleg presentasjonsform med PowerPoint-presentasjon, var det svært naturleg å legge vekt på å vise korleis bruken av retoriske verkemiddel har endra seg, ved å vise delar av reklamefilmane. Eg prøvde også å legge vekt på at framsyninga skulle være tydeleg og strukturert, samt gi godt svar på problemstillinga.

Reklamefilmane eg nytta:

Problemstillinga som eg valde, blei formulert på denne måten: Korleis har retorikken i reklamefilmane endra seg i ein tidsperiode på 60 år?

 Eg fann ut at dette skulle bli ein meir omfattande problemstilling, enn eg fyrst hadde trudd. Eg fekk til slutt eit nokså generelt svar, som gjeld dei fleste reklamer, men også eit svar som gjaldt dei aktuelle reklamefilmane.

Eg fann ut at retorikken måtte endra seg på ein slik måte, at dei vart mest effektive i samtida. Når det gjaldt akkurat dei to valte reklamefilmane, fann eg ut at den nyaste reklamefilmen brukte fleire retoriske verkemiddel som spelte på patos, altså kjensler. Den gamle reklamefilmen spelte derimot også i stor grad på fornuft og truverde, den la dermed også vekt logos og etos. Samstundes brukte den fyrste reklamefilmen mykje meir tid på å lage blest, provosere og skape eit image, der den gamle brukte mykje tid på å fortelje om produktet.